Milas'ın adının gizemi çözüldü: İşte binlerce yıllık kökeni
Muğla'nın Milas ilçesi, adının kökeniyle binlerce yıllık bir tarih barındırıyor. Antik çağda Mylasa adıyla bilinen kent, kimi zaman Hitit belgelerinde, kimi zaman mitolojik anlatılarda, kimi zaman da Roma sikkelerinde karşımıza çıkıyor. Efsaneler, bilimsel araştırmalar ve tarihî kayıtlar Milas isminin Anadolu uygarlıklarının mirası olduğunu ortaya koyuyor.
Antik Çağın Başkenti Mylasa
Karya Uygarlığı’nın kalbi olan Milas, antik çağda Mylasa adıyla biliniyordu. Bu ismin kökeninde Anadolu’nun kadim dilleri bulunuyor. Özellikle sonundaki -asa eki, Luwi-Karya dil ailesinde “yer, şehir” anlamı taşıyordu. Yani Mylasa, binlerce yıl önce Anadolu’nun kendi dillerinden türemiş bir kent ismiydi.
Hitit Belgelerinde “Mutamutassa”
MÖ 2. binyılda Hitit İmparatorluğu belgelerinde geçen Mutamutassa adlı yerleşimle Mylasa’nın aynı olabileceği yönünde görüşler var. Eğer bu eşleşme doğruysa Milas’ın adı, yazılı tarihte ilk kez Hitit çivi yazılı tabletlerinde görülmüş oluyor.
Mylasos Efsanesi
Antik yazarlar kentin adını bir efsaneye bağlar: Rüzgârların tanrısı Aiolos’un torunu Mylasos bu topraklara gelmiş, şehri kurmuş ve adını vermiştir. Bilim insanları bunu mitolojik bir uydurma kabul etse de, Milas halkının belleğinde bu efsane yüzyıllardır yaşar.
Herodotos ve Karya Zeus Tapınağı
Halikarnassoslu tarihçi Herodotos, Karyalıların milli tanrısı Zeus Karios’a tapındıkları yerin Mylasa olduğunu yazar. Bu tapınakta yalnızca Karyalılar, Lidyalılar ve Mysialılar ibadet edebiliyordu. Bu kayıt, Mylasa’nın dini açıdan ne kadar kutsal bir merkez olduğunu ortaya koyuyor.
Strabon’un Gözünden Mylasa
Coğrafyacı Strabon, Mylasa’yı görkemli yapılarla süslü, zengin bir kent olarak tanımlar. Ona göre şehrin toprakları o kadar geniştir ki Euromos, Olymos ve Labranda’nın arazileri bile Mylasa’ya bağlıdır.
Roma Dönemi ve Sikkeler
Mylasa, Roma döneminde kendi adına sikkeler bastı. Bu sikkelerde çoğunlukla kentin adı ΜΥΛΑΣΕΩΝ olarak yazıldı. Bu, hem kentin siyasi bağımsızlığını hem de adının halk arasında gururla kullanıldığını gösterir.
Orta Çağ’daki İsim Varyantları
Bizans ve Latin kaynaklarında Milas’ın adı farklı biçimlerde geçti: Milaso, Milasso, Melaso, Mellassa, Milaxo. Bu varyantlar, Batı dillerinin telaffuz farklılıklarından doğdu. Ancak öz isim hep yaşadı, kaybolmadı.
Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi
Türklerin bölgeye yerleşmesiyle birlikte isim Milas biçimini aldı. Osmanlı tahrir defterlerinde ve seyyahların yazılarında bu ad geçer. Cumhuriyet döneminde de resmî kayıtlarda Milas adı aynen korunarak devam etti.