2 bin yıllık su yolu hâlâ Milas'a su taşıyor! Roma'nın gölgesinde yaşayan mahalleler
Milas'ın altından geçen 2 bin yıllık Roma su yolları, sadece birer tarihi kalıntı değil bugün bile bazı mahallelere sessizce su taşıyor. Bu şaşırtıcı gerçek, geçmişle bugünü aynı hat üzerinde buluşturuyor.
Milas’ta tarih sadece ayakta değil, akıyor
Muğla’nın Milas ilçesinde, bazı sokakların altından hâlâ su akıyor. Üstelik bu su yolları, 2 bin yıl öncesine, Roma dönemine ait. Beçin Kalesi’ne su taşıdığı bilinen tarihi kemerlerin bazı bölümleri, Baltalı Kapı çevresinde ve alt mahallelerde hâlâ aktif durumda. Bu, sadece bir kalıntı değil; yaşamaya devam eden bir miras.
Roma'nın mühendisliği hâlâ işe yarıyor
Antik dönemin en büyük su mühendisliği başarılarından biri olan su kemerleri, yerçekimiyle çalışan sistemlerdi. Milas’ta bulunan ve Beçin ile şehir içi arasına kurulmuş bu hat, dağlık alandaki kaynaklardan suyu şehir merkezine taşıyordu. Bugün bile bazı bölümlerinden su sızıyor. Özellikle Kocabahçe, Hisarbaşı ve Ahmet Çavuş Hoca Mahallesi civarında, bu antik hatların izleri hem yer üstünde hem yer altında sürüyor.
Kemer değil sistem: Milas’ın görünmeyen su omurgası
Birçok kişi sadece Baltalı Kapı’daki kemeri biliyor. Oysa bu sadece sistemin görünen kısmı. Yer altına döşenmiş oluklar, toprak altı taş kanallar ve bazı yerlerde hâlâ yaşayan sarnıç yapıları var. Bu sistem, Roma’nın sadece gösterişli yapılar değil, altyapı üzerine de ne kadar düşündüğünün kanıtı.
Roma’dan bugüne: Suya göre kurulan mahalleler
Bugün Milas’ın bazı eski mahalleleri, zamanında bu su hattına yakın kurulmuş. Çünkü suya yakın olmak, tarım ve temizlik için elzemdi. Özellikle tarihi Hisarbaşı Mahallesi’nde hâlâ bazı evlerin altında bu su kanalları duyulabiliyor. Eski mahalle sakinleri, geçmişte bu suların ev içi kullanımda bile yer aldığını anlatıyor.
Turizm potansiyeli değerlendirilemiyor
Avrupa’daki birçok şehir, yer altı su yollarını turizme açarken Milas’taki sistem büyük ölçüde unutulmuş durumda. Hâlâ aktif olmasına rağmen bu altyapının korunması, tanıtılması ve belgelenmesi konusunda yeterli adım atılmadığı belirtiliyor.
Uzmanlara göre bu yapı, Milas için tarihi su rotaları şeklinde turistik bir dönüşüm fırsatı sunabilir.